
(Tổ Quốc) - Sấu là loại quả rất quen thuộc với người dân, nhất là trong những ngày hè nắng nóng, được dùng nấu canh chua, làm siro. Tuy nhiên, ít ai biết được giá trị làm thuốc của quả sấu.
Quả kèo cá cược nhà cái còn có tên gọi khác là kèo cá cược nhà cái trắng, kèo cá cược nhà cái tía. Tên khoa học của quả kèo cá cược nhà cái là Dracontomelon duperreanum, thuộc họ Đào lộn hột.
Đại tá, Lương y Bùi Hồng Minh,Phó Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình (Hà Nội), cho biết kèo cá cược nhà cái là loại quả mùa hè mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Người dân thường dùng kèo cá cược nhà cái luộc với rau muống tạo nên vị chua dịu mát, thơm, dễ đưa cơm. Món canh này còn là bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt giải khát và kích thích tiêu hóa.
Quả kèo cá cược nhà cái tươi kết hợp với thịt nạc băm, nấu sườn chua hay canh cá, om với thịt vịt là những món dễ ăn trong những ngày hè nắng nóng, có giải độc, thanh nhiệt.
Theo Đông y, quả kèo cá cược nhà cái lúc xanh có vị chua, hơi chát. kèo cá cược nhà cái chín cho vị chua, ngọt, tính mát. Quả kèo cá cược nhà cái có tác dụng kiện vị sinh tân, tiêu thực chỉ khát, chỉ ho, tiêu đờm. Trong Đông y, quả kèo cá cược nhà cái được dùng để điều trị chứng nhiệt miệng khô khát, ngứa cổ, đau họng, nôn do thai nghén, say rượu…
Lương y Bùi Hồng Minh cho biết thêm, tại một số nước như Trung Quốc, quả kèo cá cược nhà cái được dùng như bài thuốc giải độc và giảm ngứa, chữa bệnh lở loét viêm da, đau họng, giải độc. Người dân Trung Quốc dùng vỏ cây kèo cá cược nhà cái để chữa bệnh kiết lỵ.
Hoa và quả kèo cá cược nhà cái được dùng làm thuốc chữa ho: Ngâm quả kèo cá cược nhà cái với ít muối hoặc sắc quả kèo cá cược nhà cái với nước, thêm đường cho ngọt và uống. Ngày uống từ 4-6g phần thịt quả. Bài thuốc đơn giản này điều trị ho rất hiệu quả.

Quả kèo cá cược nhà cái, ảnh minh hoạ.
Trường hợp nhiệt miệng dùng 4-6g cùi quả kèo cá cược nhà cái khô đem sắc với 2 bát nước còn nửa bát, uống sau bữa ăn sáng. Nếu có viêm đau họng, dùng quả kèo cá cược nhà cái cho thêm một chút muối trắng và ngậm giúp giảm cơn đau, bệnh nhanh chóng thoái lui.
Lương y Bùi Hồng minh cho biết:"Vị chua trong quả kèo cá cược nhà cái có khảnăng kích thích vị giác, kích thích tiêu hóa. Trongquả kèo cá cược nhà cái chứa nhiều loại vitamin tốt cho tiêu hoá. Do vậy, uống nước kèo cá cược nhà cái ngâm, ăn kèo cá cược nhà cái sẽ giúp cho bộ máy tiêu hóa hoạt động nhịp nhàng, khỏe mạnh hơn.
Y học hiện đại đã phân tích thành phần quả kèo cá cược nhà cái chín có 86% nước, 1% axit hữu cơ, 1.3% protein, 8.2% gluxit, 2.7% xenluloza, 100mg% canxi, 4.4mg%P và 3mg% vitamin C".
Còn theonhà khoa học, lương y Bùi Đắc Sáng,Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội, kèo cá cược nhà cái không chỉ là vị thuốc trị ho, tốt cho tiêu hóa mà còn là thực phẩm giải độc, giải rượu tự nhiên và an toàn. Người say rượu dùng nước kèo cá cược nhà cái ngâm đường hoặc lấy kèo cá cược nhà cái khô hãm với nước sôi uống giúp giải rượu nhanh.
Cũng theo Lương y Bùi Đắc Sáng, kèo cá cược nhà cái là loại quả tốt cho sức khỏe, tuy nhiên cũng không nên lạm dụng dùng quá nhiều. Ví nếu như dùng nhiều nước kèo cá cược nhà cái ngâm với nhiều đường sẽ làm ảnh hưởng tới chức năng tụy, tăng nguy cơ mắc các bệnh tiểu đường, béo phì, tim mạch và huyết áp.
kèo cá cược nhà cái là loại quả không có tính độc nhưng cần phải lưu ý không nên dùng cho trẻ dưới 12 tháng tuổi do lượng axít trong kèo cá cược nhà cái có thể tác động tới hệ thống tiêu hóa của trẻ nhỏ. Đối với người có viêm đau dạ dày cũng nên tránh ăn để tránh tăng lượng axít trong dạ dày.
Theo các chuyên gia, để dự trữ kèo cá cược nhà cái ăn quanh năm, cần bảo quản trên ngăn đá tủ lạnh và chia kèo cá cược nhà cái ra thành nhiều túi nhỏ cho tiện sử dụng. Nên ngâm kèo cá cược nhà cái trong bình thủy tinh để đảm bảo an toàn.
Một số bài thuốc hay từ quả kèo cá cược nhà cái
Chữa ho:Dùng 400g cùi kèo cá cược nhà cái ngâm với ít muối, hoặc sắc lấy nước, cho chút đường đủ ngọt, uống 2-3 lần trong ngày.
Giải rượu:Dùng 4-6g cùi quả kèo cá cược nhà cái sắc lấy nước, hoặc hãm với nước sôi rồi uống.
Tăng cường tiêu hóa:Hấp chín kèo cá cược nhà cái với đường rồi làm nước giải khát, uống trong ngày.
Trị nhiệt miệng, háo khát, ngứa cổ, đau họng:Lấy từ 4-6g cùi quả kèo cá cược nhà cái khô đem sắc với 2 bát nước còn nửa bát, uống sau bữa ăn sáng. Hoặc 8g cùi quả kèo cá cược nhà cái hãm với nước sôi uống trong ngày. Dùng trong một tuần liền.