Câu chuyện hơi phức tạp một chút, nhưng là thế này:

Năm 1972, tôi là một chàng trai người Mỹ 26 tuổi, đã có gần một năm phục vụ trong quân đội Mỹ ở Việt keo nha cai 5. Vì vậy, không giống như nhiều thanh niên Mỹ khác thời đó, tôi đã được chứng kiến rất nhiều thứ ở Việt keo nha cai 5. Căn cứ của tôi ở trung tâm của Bộ chỉ huy Viện trợ Quân sự Mỹ tại Việt keo nha cai 5 ở Biên Hòa. Công việc của tôi lại phải chạy khắp các tỉnh xung quanh Sài Gòn. So với những thanh niên cùng lứa trên chiến trường khi đó, tôi có một "cuộc chiến suôn sẻ" - theo nghĩa là không ai giết tôi, và tôi cũng không phải giết hại ai (hai điều này quan trọng như nhau).

Khi làm nhiệm vụ, tôi có một keo nha cai 5 phiên dịch lớn tuổi lịch thiệp cùng đi khắp các làng quê và con đường thời đó. Gần như ngày nào tôi cũng ăn đồ Việt, ở trong các khách sạn địa phương. Khi tôi rời Việt keo nha cai 5 năm 1972, trong thâm tâm tôi đã biết, cuộc chiến tranh sẽ kết thúc thế nào và tôi không hề nghĩ rằng có lúc mình được quay trở lại.

Nhưng keo nha cai 5 đã gặp may.

Ngay từ khi còn nhỏ, tôi đã mê mẩn những con thuyền, nhất là thuyền đánh cá. Cha tôi thường đưa tôi đi câu khi tôi còn là một cậu bé. Sau này, tôi sở hữu một số chiếc thuyền nhỏ, hầu hết là thuyền có mái chèo và thuyền buồm. Trong suốt thời gian làm nhiệm vụ ở Việt keo nha cai 5, dù chỉ làm việc trên đất liền, tôi vẫn ngắm nhìn những chiến thuyền đánh cá và thuyền thúng nhỏ ở Vũng Tàu, cũng như những con thuyền dài màu nâu khi tôi đến Bến Tre và Cần Thơ. Tôi đã chú ý và rất hào hứng với những chiếc thuyền của Việt keo nha cai 5.

Hình ảnh thuyền Việt keo nha cai 5 trong cuốn sách ảnh của ông Ken Preston. Ảnh: Ken Preston

Khi về từ chiến trường và quay lại cuộc sống của một thường dân (keo nha cai 5 đã mệt mỏi với cuộc sống trong quân ngũ và cả việc sống trên bờ), keo nha cai 5 gia nhập một đoàn đánh cá trên một chiếc thuyền dài 35m, chủ yếu ở duyên hải Oreagon và Washington. Đây là một giai đoạn khó khăn với những ngư dân Mỹ, khi công việc đánh bắt chẳng được bao nhiêu và thủy hải sản cũng rẻ mạt. Vì thế, keo nha cai 5 chuyển sang việc xây dựng các bến tàu và bến cảng, từ California đến Alaska. Cứ thế, cuộc đời keo nha cai 5 gắn với sông nước và những con tàu. Công việc này nuôi sống keo nha cai 5 và gia đình trong 40 năm.

Trong thời gian đó, keo nha cai 5 mua hoặc đóng một số con thuyền nhỏ và có vài chuyến "solo" đến vùng biển Mexico và Canada cũng như ở địa phương (nhà keo nha cai 5 ở gần Seattle).

Năm 2004, tôi nhìn thấy một bức ảnh quảng bá du lịch Việt keo nha cai 5, những cây cọ, biển xanh, cát trắng, khách du lịch đang đùa sóng, tắm nắng và. . .hai chiếc thuyền đánh cá màu xanh tuyệt đẹp đang neo đậu ngoài khơi.

Đó có lẽ là một cảnh bãi biển ở Nha Trang. Nó khiến keo nha cai 5 cảm động. keo nha cai 5 quyết định tự mình phải đến đó chiêm ngưỡng, chụp ảnh và ghi chép. keo nha cai 5 nghĩ biết đâu keo nha cai 5 có thể ra một cuốn sách.

Ban đầu, tôi lên kế hoạch một chuyến đi 6 tuần vào tháng 1 và tháng 2 năm 2005. Kế hoạch đơn giản là bắt đầu từ miền Bắc và xuôi xuống phía keo nha cai 5, càng gần biển càng tốt.

Tôi đã dự tính trước, ngay cả khi có xe buýt và tàu hỏa, tôi vẫn muốn tự do hơn để đi đến các bến cảng và cửa sông, tìm những bãi biển nơi các con thuyền cập bến. Tôi đã nghĩ đến một chiếc xe đạp, nhưng ở tuổi 59, tôi không còn đủ sức khỏe để đạp xe hàng nghìn km với lịch trình dày đặc. Về tài chính thì xe hơi cá nhân hơi quá sức với tôi, và dù sao thì tôi cũng thích đi du lịch bằng xe máy, trong khi ở Việt keo nha cai 5 có rất nhiều xe máy.

Nhưng có 2 điều keo nha cai 5 đã tính toán sai trong kế hoạch vốn ban đầu chỉ định kéo dài 1 mùa, mà thực tế là giờ đây đã kéo dài đến 13 mùa của keo nha cai 5.

Đầu tiên là, tôi quá thích thú với chuyến đi. Năm đầu tiên, tôi đi hàng ngàn km, từ Hà Nội lên Lào Cai (tôi đã đi Bắc Hà, Cán Cấu, Lào Cai và Sa Pa), chỉ có một tuần nghỉ ngơi để chắc rằng chiếc xe Minks cũ mà tôi mới mua vẫn chạy tốt, sau đó là từ Hà Nội vào Cam Ranh, trên trục đường Quốc lộ 1, nơi tôi rẽ về phía Tây, hướng về các ngọn núi đến Đà Lạt (tôi chưa từng đến Đà Lạt trong thời gian chiến tranh Việt keo nha cai 5 và đơn giản là tôi luôn muốn đến đó). Và từ Đà Lạt, tôi đi qua thành phố Hồ Chí Minh, đến Bến Tre, Cần Thơ, Rạch Giá và Hà Tiên.

Tuy vậy, quãng đường đầu tiên của chuyến đi đó thực sự khốn khổ, mưa gió liên miên, trời lạnh, các cung đường thì đang được tu sửa. Tôi đã không dừng lại, và gần như đi qua con sông Ròn (sông Loan, có nơi gọi là sông Roòn, ở Quảng Bình) đầy các con thuyền đánh cá rực rỡ. Lúc đó, điều duy nhất tôi nghĩ đến là tránh mưa và đi về nơi thời tiết ấm hơn ở phía keo nha cai 5. Nhưng đi qua cây cầu khoảng một cây số, tôi nhận ra mình vừa đi qua chính điều mà tôi muốn tìm kiếm. Vì vậy, tôi quay xe lại, chụp một vài bức ảnh và sau đó tiếp tục đi về phía keo nha cai 5, dưới những cơn mưa phùn.

Trước đó, khi đến Thác Bạc ở Sa Pa, keo nha cai 5 gặp một vài người. Họ hứa nhất định sẽ dẫn keo nha cai 5 đi thăm thú khi keo nha cai 5 đến Huế. Vì vậy, keo nha cai 5 dành thêm 2 ngày ở Huế, nghe nhã nhạc cung đình trên một chiếc thuyền rồng xuôi dòng sông Hương vào buổi tối, đi ra bãi biển Thuận An, nơi keo nha cai 5 lần đầu nhìn thấy chiếc thuyền thúng đang lướt sóng.

Quan trọng hơn, ở đây, keo nha cai 5 đã gặp người chủ khách sạn và người thợ sửa xe mà sau này keo nha cai 5 còn gặp lại vài lần trong nhiều năm sau. Huế trở nên vô cùng quan trọng với keo nha cai 5!

Khi keo nha cai 5 vượt qua đèo Hải Vân, thời tiết thay đổi. Lạnh ẩm được thay thế bằng nắng ấm và cuối cùng, keo nha cai 5 giảm tốc độ, bắt đầu nghiêm túc tìm kiếm các con thuyền và bến cảng. keo nha cai 5 bị lạc đường khi từ Đà Nẵng sang Hội An nhưng cuối cùng cũng đến được và bắt đầu "đi săn" các con thuyền.

Hội An dĩ nhiên đã thay đổi rất nhiều, nhưng keo nha cai 5o năm 2005, bạn có thể đi bộ dọc theo bờ sông, lên một chiếc thuyền xuôi dòng Thu Bồn. Người phụ nữ lái thuyền thậm chí sẽ đồng ý để bạn chèo giúp. Bạn có thể ghé keo nha cai 5o một xưởng đóng thuyền lớn nhộn nhịp: một chiếc thuyền nước sâu đẹp long lanh mới được hạ thủy và các công nhân đang đóng một chiếc thuyền khác.

Các ngư dân Việt keo nha cai 5 đóng thuyền ở Cửa Lò, gần Vinh. Ảnh: Ken Preston

Bạn có thể đi dọc theo con sông, ra khỏi thị trấn và khám phá tất cả các loại thuyền ở nơi đây. Hoặc bạn có thể đi phà đến Kim Bồng và còn thấy nhiều thuyền hơn nữa.

Từ Hội An, keo nha cai 5 chạy qua Cam Ranh, ngược lên Đà Lạt rồi xuôi theo Quốc lộ 14 đến TP. Hồ Chí Minh và qua đó, đi trên tuyến đường zig-zag qua đồng bằng sông Cửu Long, đến Bến Tre, Cần Thơ, Rạch Giá, Hà Tiên và quay ngược trở lại.

Phan Thiết-Mũi Né, Nha Trang, Quy Nhơn, ăn Tết ở Hội An, về Huế qua đường Hồ Chí Minh (nơi keo nha cai 5 may mắn thoát chết sau khi suýt rơi khỏi vách núi) và cuối cùng là dọc Quốc lộ 1 về Hà Nội.

Nhưng còn quá sớm để bay về Mỹ, nên sau một thời gian ngắn ở Hà Nội, keo nha cai 5 lại đi lên Tây Bắc trong vài ngày.

keo nha cai 5 đã đi một chặng đường dài, đôi khi trong những tình huống nguy hiểm. keo nha cai 5 đã suýt chết vì tai nạn giao thông 2 lần trong một ngày khi ở trên đèo Hải Vân và ít nhất một lần nữa trong những ngày sau đó. keo nha cai 5 cũng đã ốm nặng ở Bến Tre và được chăm sóc nhiều ngày bởi những con người tuyệt vời trong một khách sạn nhỏ miền quê. Nơi nào keo nha cai 5 đến cũng được đối đãi tử tế. Ở nơi nào keo nha cai 5 cũng rất vui vẻ và gặp gỡ nhiều người thú vị trên khắp đất nước. Đến giờ, không biết có bao nhiêu thợ máy đã sửa chiếc Minsk tội nghiệp của keo nha cai 5 để keo nha cai 5 có thể tiếp tục chuyến đi.

Tôi đã chiêm ngưỡng đủ để biết rằng tôi vẫn yêu Việt keo nha cai 5, thậm chí còn yêu hơn trước. Tôi đã tìm thấy hàng nghìn chiếc thuyền ở các bến cảng, cửa sông và bãi biển, nhưng tôi biết mình đã bỏ lỡ nhiều hơn những gì tôi đã được thấy, vì vậy tôi phải quay lại, chỉ để hoàn thành công việc, và được chiêm ngưỡng thêm Việt keo nha cai 5!

Và sau đó là những bức ảnh. Chiếc máy ảnh cũ của keo nha cai 5 bị lọt sáng ở đâu đó trên đường đi và khoảng một phần ba số ảnh đã bị hỏng với những vệt màu đỏ và vàng trên những ảnh được in ra.

Vì vậy, tôi phải quay lại đất nước này một chuyến nữa (với chiếc máy ảnh đã được sửa) và cũng để ngắm nhìn thêm rất nhiều bờ biển mà trong chuyến đi đầu tôi đã bỏ lỡ. Và cứ như thế, tôi đã đi 13 chuyến ngang dọc Việt keo nha cai 5, lần nào cũng tưởng là lần cuối, nhưng càng đi, tôi lại càng thấy có thêm nhiều thứ để chiêm ngưỡng, một tuyến đường khác để thử, một con thuyền thú vị khác để săn đuổi, những con người tôi phải ghé thăm, luôn luôn là như vậy. Luôn luôn là "chỉ một chuyến nữa thôi"!

Vậy là cuối cùng, sau 13 chuyến đi, cuốn sách cũng ra đời, nhưng giờ tôi đã là một ông già và những ngày rong ruổi trên xe máy đã kết thúc. Cảm ơn Việt keo nha cai 5!

Về tác giả: Ken Preston là một cựu binh Mỹ từng tham chiến ở Việt keo nha cai 5 năm từ 1971 - 1972.

Từ năm 2005 đến năm 2016, ông bắt đầu các chuyến đi đến Vệt keo nha cai 5 để chụp ảnh và ghi chép về những con thuyền ở khắp các vùng biển của Việt keo nha cai 5, từ Phú Quốc đến Vịnh Hạ Long, Móng Cái... Vừa qua, cuốn sách ảnh bằng tiếng Anh gồm gần 500 bức ảnh được chụp trong các chuyến đi này đã được xuất bản ở Việt keo nha cai 5.